حدس بزنید آلودهترین نقطه خانهتان کجاست؟ احتمالا اولین حدستان سرویس بهداشتی است؛ اما واقعیت چیز دیگریست. دکتر چارلز گربا، میکروبیولوژیست و استاد دانشگاه آریزونا، در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده که سینک ظرفشویی حتی میتواند آلودهتر از کاسه توالت باشد. چقدر عجیب و البته نگران کننده! این موضوع وقتی بدتر میشود که به استفادههای روزمره سینک و نقش آن در فرآیند آماده سازی مواد غذایی و پخت و پز فکر کنیم. ظروفی که در سینک قرار میدهیم، موادی که در سینک آماده میکنیم و میوهها و سبزیجاتی که در آن میشوییم. پس عجیب نیست که این روزها بیشتر از گذشته در مورد ویژگی آنتی باکتریالِ سینک بشنویم. اما واقعا سینک آنتی باکتریال چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
آنتی باکتریال یعنی چی؟
به طور ساده، هر چیزی که باکتریها را از بین ببرد و رشد یا توانایی تولید مثل آنها را سرکوب کند به عنوان آنتی باکتریال شناخته میشود. حرارت، مواد شیمیایی مانند کلر و داروهای آنتی بیوتیک همگی دارای خاصیت ضد باکتری هستند. امروزه بسیاری از محصولات آنتی باکتریال برای نظافت و شست و شو مورد استفاده قرار میگیرند. چنین محصولاتی، خطر ابتلا و علائم بیماریهای باکتریایی را در خانه کاهش میدهند.
چرا توجه به بهداشت سینک مهم است؟
شست و شوی سبزیجات و میوهها، آماده کردن مواد خام مثل گوشت و مرغ، ظروف کثیف داخل سینک و ذرات باقی مانده از مواد غذایی روی سطح آن از جمله دلایلی هستند که خطر آلودگی در سینک را افزایش میدهند. سینک ظرفشویی محل تجمع انواع باکتری، میکروب و قارچ است که در کمین نشستهاند تا از کوچکترین فرصت برای مریض کردن اعضای خانواده استفاده کنند. سینک آشپزخانه اگر کاملا تمیز نشود، خیلی زود به محل تجمع باکتریها تبدیل خواهد شد.
معمولا همه ما، سرویس بهداشتی و حمام خانه را به طور مداوم تمیز و ضدعفونی میکنیم اما در مورد سینک اینطور نیست. به همین دلیل است که سینک ظرفشویی حتی میتواند آلودهتر از کاسه توالت باشد.
بهداشت سینک ظرفشویی یکی از مهمترین جنبههای بهداشت آشپزخانه و داشتن یک خانه سالم است. با این وجود، بسیاری از ما نسبت به بهداشت سینک و تمیز کردن مداوم آن بی توجه هستیم. اگر سینک ظرفشویی تمیز نباشد، میکروبها و باکتریها میتوانند به قسمتهای دیگر آشپزخانه نیز سرایت کنند. پس بهتر است برای حفظ محیط بهداشتی آشپزخانه، به طور مداوم به حفظ بهداشت سینک ظرفشویی توجه داشته باشیم.
چه نوع باکتریهایی در سینک ظرفشویی رشد میکنند؟
سینک آشپزخانه به ویژه اگر مرطوب بماند به محلی برای رشد و تکثیر باکتریها تبدیل خواهد شد. بر اساس یافتههای یک تحقیق علمی در سال 2008، ممکن است در هر اینچ مربع از یک سینک چیزی حدود 500هزار باکتری وجود داشته باشد! به نظرتان اغراق آمیز است؟ در این تحقیق، 46 درصد از سینکهای آزمایش شده بیش از 100هزار باکتری در هر سانتیمتر مربع از سطح خود داشتند!
اما کدام نوع باکتریها در سینک آشپزخانه رشد میکنند؟ در ادامه، مهمترین نوع باکتریهای سینک معرفی شدهاند.
سالمونلا (Salmonella)
باکتری سالمونلا دارای گونههای مختلفی است و باعث دو نوع بیماری میشود:
- بیماری تیروئید
- مشکلات دستگاه گوارش
سینک ظرفشویی دائما در معرض تماس با محصولات غذایی تازه مانند گوشت و مرغ خام، سبزیجات و… است. تمام این مواد در شیوع باکتری سالمونلا نقش دارند. این باکتری میتواند باعث ایجاد بیماریهای مختلفی مانند تب حصبه شود.
اگرچه اکثر گونههای این ویروس بی ضرر هستند اما چند گروه از آنها باعث ایجاد مسمویت غذایی و مشکلات گوارشی میشوند. در صورتی که سینک ظرفشویی در تماس با مواد غذایی آلوده مانند آب میوه، سبزیجات و لبنیات قرار بگیرد یا شخصی که حامل باکتری است به آن دست بزند، احتمال رشد و تکثیر ویروس E. coli در سینک وجود خواهد داشت.
کامپیلوباکتر ژژونی (Campylobacter jejuni)
این باکتری یکی از مهمترین دلایل بیماریهای ناشی از غذا محسوب میشود. اگر سینک آشپزخانه در معرض تماس با مواد غذایی خام مانند گوشت، شیر نجوشیده و آب بدون کلر قرار بگیرد، ممکن است تبدیل به محل رشد باکتری ژژونی و ایجاد بیماری شود.
استافیلوکوکوس اورئوس (staphylococcus aureus)
استافیلوکوکوس اورئوس یا استف (staph) یکی از باکتریهای خطرناکی است که میتواند در جاهای مرطوب مانند سینک رشد کند. این باکتری میتواند از طریق مواد غذایی که نیاز به فریز کردن دارند، به سینک منتقل شود؛ مثلا از طریق گوشت و لبنیات. همچنین مواد غذایی باقی مانده در ظروف کثیف هم میتواند محلی برای رشد استف باشد. این باکتری ممکن است به ایجاد عفونت، مسمویت غذایی و بیماریهایی مثل ذات الریه منجر شود.
سینک آنتی باکتریال؛ بهداشتیترین گزینه
تمیز کردن دائمی سینک با محلولهای شوینده و مواد دیگری مانند سرکه و جوش شیرین، میتواند تاثیری مثبت در حفظ بهداشت سینک داشته باشد. اما این روشها باعث از بین رفتن کامل باکتریها نشده و برخی عوامل بیماریزا همچنان باقی خواهند ماند. ضمن اینکه اکثر آدمها وقت و حوصله کافی را برای شست و شو و ضدعفونی کردن روزانه سینک ندارند. همین موارد باعث شد تا برخی برندهای خاص سینک آشپزخانه به تولید سینکهای آنتی باکتریال روی بیاورند.
سینکهای آنتی باکتریال با مشکلات بهداشتی رایج سایر سینکها مواجه نیستند و امکان رشد باکتری، میکروب و قارچ در آنها وجود ندارد. ضمن اینکه خاصیت آنتی باکتریال باعث از بین رفتن بوهای نامطبوع سینک نیز خواهد شد.
آزمایشگاه تشخیص میدهد
دقت داشته باشید که بسیاری از تولیدکنندگان سینکهای گرانیتی موجود در بازار، ادعا میکنند که سینکهای آنها آنتی باکتریال است در حالی که هیچ مدرکی برای اثبات این موضوع ندارند. برخی دیگر از محصولات آنتی باکتریال نیز بعد از مدتی خاصیت خود را از دست میدهند. پس از کجا مطمئن شویم که کدام سینک آنتی باکتریال است؟
آنتی باکتریال بودن سینک باید به تایید آزمایشگاه معتبر رسیده باشد. منظور از آزمایشگاه معتبر، آزمایشگاههای فعال در حوزه باکتری هستند که توسط وزارت بهداشت تایید شدهاند. بنابراین، برای اطمینان از ادعای فروشنده در مورد آنتی باکتریال بودن سینک گرانیتی، حتما تاییدیه آزمایشگاه مورد تایید وزارت بهداشت را چک کنید.
و در پایان
توصیه میکنیم اگر قصد خرید سینک گرانیتی آنتی باکتریال را دارید، از برندهای معتبری خرید کنید که صحت ادعای خود را از طریق تستهای آزمایشگاهی ثابت کردهاند. علاوه بر این، برند گاردنیا در تولید محصولات خود از فناوری واکنشهای فعال شونده سطحی (SAR) استفاده کرده است که انواع باکتری، میکروب و قارچ را به طور مستقیم حذف میکند و از تجمع بقایای میکروارگانیسمها روی سطح نیز جلوگیری میکند.